Overslaan en naar de inhoud gaan

Okselklieren verwijderen

Okselkliertoilet

Gepubliceerd op: 28 maart 2022

Bij patiënten met borstkanker vindt altijd onderzoek plaats naar eventuele uitzaaiingen in lymfeklieren in de oksel, de okselklieren. Dit kan met een echografie, punctie of met de schildwachtklierprocedure.
Zijn er uitzaaiingen in de okselklier gevonden dan wordt mogelijk ook de rest van de okselklieren verwijderd. Dit heet een okselklierdissectie of okselkliertoilet. Deze behandeling wordt zo mogelijk gelijktijdig met de borstamputatie of borstsparende behandeling uitgevoerd.

Gemiddeld worden bij een okselkliertoilet tussen de tien en de twintig klieren weggehaald.
Dit is een veel drastischer ingreep dan een schildwachtklieronderzoek. Als gevolg van nieuwe inzichten door wetenschappelijk onderzoek, worden tegenwoordig okselklieren ook steeds vaker bestraald in plaats van verwijderd.


Klachten na verwijdering

Het verwijderen van de okselklieren kan tot allerlei klachten leiden die per patiënt verschillen, ook in de mate waarin ze zich voordoen:

  • Het minder goed kunnen gebruiken van de arm
  • lymfoedeem (ophoping van vocht) in de arm
  • pijn in de schouder
  • beperking van de beweging in de schouder
  • minder gevoel of zenuwpijn

Minder gevoel of zenuwpijn

Door de oksel lopen gevoelszenuwen. Als bij een borstoperatie ook in de oksel wordt geopereerd, dan worden die zenuwen vaak doorgesneden. Dat is onvermijdelijk omdat ze midden door het gebied lopen waar de klieren verwijderd moeten worden. Het doorsnijden van deze zenuwen kan gevoelloosheid aan de binnenkant van de bovenarm en in de oksel veroorzaken. Soms ontstaat er ook pijn (neuropathische pijn of zenuwpijn). Deze pijn kan vaak worden verlicht met medicijnen.

Fysiotherapie

Als er lymfeklieren zijn weggehaald, kunnen bepaalde bewegingen van arm en schouder pijnlijk zijn. Fysiotherapie kan:

  • de balans verbeteren tussen de aan- en afvoer van lymfevocht
  • de pijn verminderen
  • het bewegen vergemakkelijken
  • de spierkracht doen toenemen
  • de lichaamshouding verbeteren.

De fysiotherapie kan bestaan uit onder andere oefentherapie, manuele therapie en manuele lymfedrainage.
Als een patiënt radiotherapie moet ondergaan is het nodig dat de arm over en boven het hoofd kan liggen of ten minste in een hoek van 90 graden. Ook dit is een reden om fysiotherapie te doen. Ook zijn er oefeningen die u zelf thuis kunt doen. Hierover krijgt u op de verpleegafdeling adviezen mee van de verpleegkundige.

 

Laatst bijgewerkt op: 29 maart 2022

Anatomie

Anatomie

Borst en Lymfestelsel

Janny in gesprek met Ulrike, klinisch psycholoog en Nadia, medisch maatschappelijk werker.
Ondersteuning bij het omgaan met kanker